Information Plus
दानुरी कल सेन्टर
1577-1366
पारिवारिक परामर्श कल
1577-4206
한국생활안내 정보더하기 사이트로 이동
  • स्वस्थ परिवार को लागी कोरियाली संस्थान

दानुरी कल सेन्टर : 1577-1366

가족상담전화 : 1644-6621

2021 Web Award Winner 2023 A.N.D Award Winner

21, औं तला, 173 Toegye-ro, Jung-gu, Seoul (Chungmuro ​​3-ga)। नम्सान स्क्वायर भवन)

Copyright ⓒ KOREA INSTITUTE FOR HEALTHY FAMILY. All Rights Reserved

이전 페이지로

शिशुकोस्वास्थ्यव्यवस्थापन

  • Home
  • गर्भावस्थातथाबालककोरेखदेख
  • शिशुकोस्वास्थ्यव्यवस्थापन

शिशुकोस्वास्थ्यव्यवस्थापन

शैशवकालको दौरान बालबालिकाहरूको तीव्र शारीरिक विकास हुन्छ तथा आफ्नो आमाबाट प्राप्त हुने रोगबाट लड्ने क्षमतामा हुने महत्वपूर्ण कमीको कारणले उनीहरूलाई सजिलै रोगले समात्न सक्छन्। यो अवधिमा शिशुहरूले सार्वजनिक स्वास्थ्य केन्द्रहरूमा स्वास्थ्य रेखदेख तथा आधारभूत खोपहरू नि:शुल्क प्राप्त गर्न सक्छन्।

01शिशुको विकासका चरणहरू

(1)तौल

जन्मँदा 3 किलो – 6 महिनापछि 6 किलो, एक वर्षपछि 9 किलो

(2)उचाई

जन्मँदा 50 सेमी, एक वर्षपछि 75 सेमी

(3)शारीरिक विकास

शारीरिक विकास
4 महिना टाउको नियन्त्रण गर्न तथा सुतेको बेला यताउता फर्किन सक्छ
5 महिना यताउता फर्किन सक्छ (पेटबाट ढाडतिर)
6 महिना पेटतिर फर्किन तथा सिधा सुतेको बेला दुबै पाखुराले आफ्नो तौल थेग्न सक्छ
7 महिना कसैको सहयोगले बस्न सक्छ
8 महिना सहयोग बिनै बस्न सक्छ
9 महिना घस्रन्छ
10 महिना समर्थनको सहायताले उभिन सक्छ (उदाहरणमा फर्निचरको सहायताले)
12 महिना समर्थन लिएर हिँड्न सक्छ
उपयोगी सूचना
शिशु द्वन्द

बच्चा हुर्काउँदा तपाईं बच्चा हुर्काउने बारेमा हुने रायको पृथक्ताको कारणले आफ्नो परिवारका सदस्यहरूसँगको द्वन्द्व महसुस गर्न सक्नुहुन्छ। सासू-ससुरा तथा जवान जोडीहरूबीच हुने यी द्वन्द्वहरू सामान्य हुन्। छलफल गरेर आफ्ना सासू ससुरासँगको द्वन्द्वलाई समाधान गर्नुहोस्।

द्वन्द्वका उदाहरणहरू
  • बच्चा भोको हुँदा खुवाउने। ↔ नियमित समयान्तरमा खुवाउने।
  • बच्चा मोटो भए पनि धेरै खुवाउने। ↔ सधै नै सही मात्रामा खुवाउनुहोस्।
  • बच्चा रोएमा बोक्ने। ↔ बच्चालाई बोक्नाले उसमा खराब बानी निम्ताउँछ।
  • चिसो दूध खुवाउनाले आन्द्रा दह्रा हुन्छन्। ↔ चिसा खाद्यान्यहरूले आन्द्रालाई नराम्रो असर गर्छन्।

02खोपहरू

खोप भन्नाले सरुवा प्रकृतिको रोग प्रतिकार गर्न, सरुवा प्रकृतिको रोग प्रतिकार गर्ने ओखती खोप लगाउने व्यक्तीमा हाल्ने प्रकृयालाई बुझाउछ।

(1)खोप लगाउनु भन्दा अघाडि अपनाउनु पर्ने सावधानी

  • बच्चाको स्वास्थ्य राम्रो भएको दिनमा बच्चाको स्वास्थ्य राम्रोसँग थाहा भएका अभिभावकमध्ये कुनै एकले खोप लगाउन लैजानुपर्छ ।
  • आफ्नो बच्चालाई नुहाइदिनुहोस् तथा सफा कपडा लगाएर लानुहोस्।
  • खोप लगाउने ठाऊ पहिल्यै पत्ता लगाउने, सकेसम्म लगातार गइरहेको नजिकैको स्वास्थ्य केन्द्रमा जाने।
  • भिडभांडबाट पन्छिएर लामो समय नकुर्नको लागी पहिल्यै समय बुकिङ् गरेर जाने।
  • कुरिरहेको बेला पर्याप्त रुपमा पानी पिउने र सबल रहने।
  • खोप लगाउनु अघि परिक्षण हुंदा कतै दुखेको छ वा दिर्घकालिन रोगले ग्रसित छ भने नछुटाइकन स्वास्थ्यकर्मीलाई भन्ने।
  • खोप लगाइसकेपछि समस्या देखापर्न सक्ने संभावना मध्यनजर गरेर, फेरी फर्केर आउनको लागी सकेसम्म खोप बिहानको समयमा लगाउने।
  • बच्चाको खोप लगाउने दिन चेक गर्न, खोप लगाएको विवरण प्रबन्ध गर्नको लागि खोप लगाउने डायरी ठिक पार्ने
    • खोप लगाएको रिपोर्ट अस्पतालको कम्प्युटर सिस्टममा दर्ता भएको हुन्छ, त्यसैले केहि बिर्सिएमा, छुटेमा त्यसबाट जानकारी लिने। खोप लगाउने दिन राम्रो विचार गरेर ठिक समयमा लगाउने

(2)खोप लगाइसकेपछि अपनाउनु पर्ने सावधानी

  • खोप लगाएपछि, घर फर्कनुअघि खोप केन्द्रमा कुनै पनि प्रतिकूल प्रतिक्रिया 20 देखि 30 मिनेटसम्म हेर्नुपर्छ।
  • खोप लगाएको दिन बच्चाको शरिरलाई भार नपर्ने गरि आराम गर्न दिने, खोप लगाएको 2~3दिनसम्म बच्चाको अवस्था नियालेर हेर्ने।
  • खोप लगाइसकेपछि सुई लगाएको ठाउमा दुख्ने, रातो भएर सुन्निने, पानी जम्ने वा मांशपेशीमा दुखाई, ज्वरो, बान्ता गर्ने जस्तो सामान्य प्रतिक्रया अस्थाइ रुपमा देखिन सकिन्छ। यस्तो भएको खण्डमा करिब 1~2दिन भित्र पहिलाकै अवस्थामा फिर्ती हुनेछ।
  • खोप लगाइसकेपछि उच्च ज्वरो वा सास फेर्न अप्ठ्यारो, शरिरमा रातो बिमिरा, एकदम रिंगटा लाग्ने आदि भएमा तुरुन्त डक्टरलाई जचाउनु पर्छ।
    • बच्चा निरन्तर रोएर खाना राम्रोसंग नखाए वा असामान्य व्यवहार देखाएमा डक्टरको सुझाव लिनु उचित हुन्छ।
  • खोप लगाएको भाग सफा राख्नुहोस।

03बालबालिकाका लागि राष्ट्रिय खोप समर्थन

(1)राष्ट्रिय शिशु खोप सहायता कार्यक्रम

12 वर्ष मुनिका बालबालिकाको लागि 18 प्रकारका खोपहरू सहितको खोपको लागत पूर्ण रूपमा जायज छ, जसले खोप दरहरूमा सुधार र खोपको लागि संवेदनशील संक्रामक रोगहरू विरुद्ध सार्वजनिक सुरक्षामा अनुवाद गर्दछ।

सहायता पाउने पात्र तथा खोप लगाउने निकाय
  • सहायता पाउने पात्र : 12 बर्षमुनिका बालबालिका
  • नि:शुल्क खोप लगाउने निकाय : देशभरका स्वास्थय चौकी तथा तोकिएको स्वास्थ्य निकाय
    निवासी दर्ता नम्बर वा विदेशी दर्ता नम्बर (छूट भएका व्यक्तिहरू सहित) जारी गरेका व्यक्तिहरूले सार्वजनिक स्वास्थ्य केन्द्र वा नजिकैको तोकिएको चिकित्सा संस्थामा निःशुल्क खोप लगाउन सक्छन्। कोरियामा 3 महिनाभन्दा बढी समयदेखि बसेका र विदेशीको रूपमा दर्ता नगरेका विदेशी नागरिकहरूले (वा अभिभावकसँग) वैध पहिचान (पासपोर्ट, आदि) र अस्थायी खोप नम्बर प्राप्त गर्नुहोस्।
    • तोकिएको चिकित्सा संस्थाहरू खोप सहायक वेबसाइट (https://nip.kdca.go.kr) मा जाँच गर्न सकिन्छ।
बच्चालाई दिइने खोप तालिका (2020)
बच्चालाई दिइने खोप तालिका
बचाउने रोग खोपको प्रकार मात्रा जन्ममा 4 हप्ता भित्र 1 महिनामा 2 महिनामा 4 महिनामा 6 महिनामा 12 महिनामा 15 महिनामा 18 महिनामा 19~
23महिना		 24~
35महिना		 4 बर्षमा 6 बर्षमा 11 बर्षमा 12 बर्षमा
रास्ट्रिय खोप 1) हेपाटाइटिस B HepB 3 पहिलो मात्रा दोश्रो मात्रा तेश्रो मात्रा
क्षयरोग BCG
(इन्ट्राडर्मल)		 1 पहिलो मात्रा
डिप्थेरिया, धनुष्टंकार, पर्ट्युसिस DTaP 5 पहिलो मात्रा दोश्रो मात्रा तेश्रो मात्रा चौथो मात्रा पांचौ मात्रा
Tdap/Td 1 छैटौं मात्रा
पोलियो IPV 4 पहिलो मात्रा दोश्रो मात्रा तेश्रो मात्रा चौथो मात्रा
हेमोफिलस इन्फ्लुएन्जा प्रकार b Hib 4 पहिलो मात्रा दोश्रो मात्रा तेश्रो मात्रा चौथो मात्रा
रोटा भाइरस संक्रमण RV1 2 पहिलो मात्रा दोस्रो मात्रा
RV5 3 पहिलो मात्रा दोस्रो मात्रा तेस्रो मात्रा
निमोनिया PCV 4 पहिलो मात्रा दोश्रो मात्रा तेश्रो मात्रा चौथो मात्रा
PPSV - उ्च्च खतरा वर्गमा परेकालाई खोप
दादुरा, मम्पस, रुबेला MMR 2 पहिलो मात्रा दोश्रो मात्रा
चिकेनपक्स (ठेउला) VAR 1 पहिलो मात्रा
हेपाटाइटिस A HepA 2 पहिलो~दोस्रो मात्रा
जापानिज इन्सेफ्लाइटिस IJEV
(अजीवित भ्याक्सिन)		 5 पहिलो~दोस्रो मात्रा तेस्रो मात्रा चौथो मात्रा चौथो मात्रा
LJEV
(जीवित भ्याक्सिन)		 2 पहिलो मात्रा दोस्रो मात्रा
मानव प्यापिलोमा भाइरस संक्रमण HPV 2 पहिलो, दोश्रो मात्रा
इन्फ्लुएन्जा IIV - हरेक बर्षमा
अन्य खोप 2) क्षयरोग BCG
(ट्रान्सडर्मल)		 1 पहिलो मात्रा
  • DTaP, IPV, र Hib खोपहरूलाई खोप तालिकाको आधारमा DTaP-IPV वा DTaP-IPV/Hib संयोजन खोपको रूपमा प्रशासित गर्न सकिन्छ।
  • 1) राष्ट्रिय खोप अभियान: सिफारिस गरिएको अनिवार्य खोपहरू मार्फत, देशले "संक्रामक रोगहरूको रोकथाम र व्यवस्थापनसम्बन्धी ऐन" मार्फत खोप र खोप कार्यान्वयन मापदण्ड र विधिहरूको अधीनमा संक्रामक रोगहरू निर्धारण गर्दछ र त्यसको आधारमा आर्थिक स्रोत र समर्थन प्रदान गर्दछ।
    2) अन्य खोप : राष्ट्रबाट निशुल्क गरेको खोप बाहेक अरु सक्रामक रोग बिरुद्द खोप चाही व्यक्तिगत स्वास्थ्य केन्द्रबाट खोप लगाउन सम्भब शुल्क लाग्ने खोप
सार्वजनिक सेवा
  • लगाइएको खोप विवरण हेर्ने तरिका
    खोप सहायक वेबसाइट (https://nip.kdca.go.kr) ले खोप सम्बन्धी विभिन्न जानकारी प्रदान गर्दछ, र तपाइँलाई तपाइँको बच्चाको खोप इतिहास जाँच गर्न सक्षम बनाउँछ*।
    • खोप सहायक वेबसाइटको सदस्यको रूपमा दर्ता गरेपछि, तपाईंले आफ्नो बच्चाको जानकारी दर्ता गर्न आवश्यक छ।
    • खोप सहायक वेबसाइट पहुँच गर्नुहोस् → खोप व्यवस्थापन → बाल खोप व्यवस्थापन → बच्चाको जानकारी दर्ता गर्नुहोस् → बच्चाको खोप इतिहास हेर्नुहोस्।
  • खोपको प्रमाणपत्र नि:शुल्क प्राप्त गर्न
    तपाईंले खोप सहायक वेबसाइटबाट खोप प्रमाणपत्र (कोरियन र अंग्रेजी) प्राप्त गर्न (प्रिन्ट) गर्न सक्नुहुन्छ।
    • खोप लगाएको प्रमाणपत्र लिन आधिकारिक प्रमाण कोड नम्बर चाहिन्छ।
  • खोपको अलाम जनाउने सन्देस सेवा
    यो सेवा प्राप्तकर्ताहरूलाई उनीहरूको आगामी खोप तालिकाको ट्र्याक नगुमाई व्यवस्थित गर्न मद्दत गर्नको लागि प्रस्ताव गरिएको हो। खोप तालिका पूरा गर्दा तपाईंको मोबाइल फोनमा पाठ सन्देशहरू प्राप्त गर्न तपाईंको सहमतिमा, तपाईंले खोप तालिकाको आधारमा छुटेका खोपहरूको अग्रिम सूचनाहरू र पाठ सन्देशहरू प्राप्त गर्न सक्नुहुन्छ। बहु-भाषा पाठ सन्देश सेवा प्राप्त गर्न, तपाईंले सार्वजनिक स्वास्थ्य केन्द्र वा खोप केन्द्रबाट इच्छित भाषा अनुरोध गर्न आवश्यक छ। यस अवस्थामा, तपाईले त्यस भाषामा पाठ सन्देशहरू प्राप्त गर्न मोबाइल फोन नम्बर पनि दर्ता गर्न सक्नुहुन्छ।
    • यदि तपाईंले बहु-भाषाको पाठ सन्देश सेवा निर्देशित गरिने मोबाइल फोन नम्बर थप्नुभएन भने, पाठ सन्देश सेवा अवस्थित दर्ता नम्बरमा पठाइनेछ।
    • बिभिन्न भाषामा (12बाट भाषा) : नेपाली, लाओस, रसिया, मंगोलियन, भियतनाम, अंग्रेजी, उज्बेकस्थान, जापानी, चिनियाँ, कम्बोडियन, थाईलेन्ड, फिलिपिन

(2)हेपटाइसीस B जुसान्गी संक्रमण निवारण कारिक्रम

यस परियोजनाले हेपाटाइटिस बी भएका आमाहरूबाट जन्मेका नवजात शिशुहरूमा पेरिनेटल हेपाटाइटिस बी संक्रमण * रोक्न आवश्यक निवारक उपायहरू पुष्टि गर्न आयोजित एन्टिजेन र एन्टिबडी परीक्षणहरूको लागतलाई पूर्ण रूपमा समर्थन गर्दछ।

  • पेरिनेटल इन्फेक्सन: प्रसव अघि र पछिको अवधिमा आमाबाट बच्चामा सर्ने (गर्भावस्थाको 29 हप्तादेखि जन्मेको 1 हप्तासम्म)
योग्य व्यक्ति तथा यस्मा भाग लिने तरिका
  • योग्य व्यक्ति : हेपटाइसीस B सतह प्रतिजन (HBsAg) तथा e प्रतिजन (HBeAg) पोजेटिभ सुत्केरीबाट जन्मेका शिशु
  • बच्चा जन्माएको सस्थामा सुत्केरी आफुलाई हेपटाइसीस Bलागेको हो भन्ने जाच परिमाण पत्र र यो प्रोग्राम भाग लिनको लागि व्यक्तिगत सूचना प्रदान सहमति पत्र बुझाएमा भाग लिन पाइने
    • सहमति पत्र लेख्दा हेपटाइसीस B खोप र जाचको मिति जानकारीको लागि आलम मेसेज सेवा आबेदन भरेमा पछि मेसेज आउन सक्छǀ
समर्थन विवरणहरू :
①इम्युनोग्लोबुलिन, ②हेपाटाइटिस बी खोप, र ③एन्टिजेन/एन्टिबडी मात्रात्मक परीक्षण लागतहरूको लागि समर्थन
  • पहिलो एन्टिजेन/एन्टिबडी परीक्षणको नतिजाको आधारमा आधारभूत हेपाटाइटिस बी खोप (पहिलो देखि तेस्रो), पुन: खोप (3 पटकसम्म) र पुनः परीक्षण (2 पटकसम्म) समर्थित छन्।
रोकथाम उपायका मिति
  • (जन्म भएको तुरुन्तै (12 घण्टा भित्र)) इम्यून ग्लोब्युलिन र हेपाटाइटिस बीको प्राथमिक खोप
    • 2 किलोग्रामभन्दा कम तौल भएका समयपूर्व जन्मिएका शिशुहरूलाई कुल 4 पटक (1, 2, 6 महिनासम्म) आधारभूत खोप आवश्यक पर्छ।
  • (1 महिना पुरानो) हेपाटाइटिस बी दोस्रो खोप
  • (6 महिना पुरानो) हेपाटाइटिस बी तेस्रो खोप
  • (9-15 महिना पुरानो) हेपाटाइटिस बी एन्टिजेन र एन्टिबडी पहिलो मात्रात्मक परीक्षण
    • पुन: खोप र पुन: परीक्षण परीक्षण परिणाम अनुसार गरिन्छ।

(3)मानव प्यापिलोमाभाइरस (HPV) संक्रमण विरुद्धको खोपलाई सहयोग गर्ने राष्ट्रिय परियोजना

मानव प्यापिलोमाभाइरस (HPV) संक्रमण विरुद्धको खोपले पाठेघरको मुखको क्यान्सर, एनोजेनिटल क्यान्सर, र टाउको र घाँटीको क्यान्सरलाई रोक्न सक्छ, जुन मुख्यतया HPV संक्रमणको कारण हो*।
HPV खोपबाट अधिकतम लाभ लिनको लागि, यो HPV संक्रमणको मुख्य कारण हो, यौन सम्पर्क अघि खोप पूरा गर्न आवश्यक छ।
12 वर्षीय किशोर किशोरीहरूलाई व्यावसायिक स्वास्थ्य परामर्श र HPV खोप सेवाहरू प्रदान गरिन्छ, जो जीवनको संक्रमणकालीन चरणमा छन् जसमा उनीहरूले महत्त्वपूर्ण शारीरिक र भावनात्मक परिवर्तनहरू अनुभव गरिरहेका छन्, तिनीहरूलाई स्वस्थ महिला बन्न मद्दत गर्न।

  • 90% पाठेघरको क्यान्सर र 70% एनोजेनिटल र ओरोफेरेन्जियल क्यान्सरहरू HPV संक्रमणलाई जिम्मेवार मानिन्छ।
सहायताको लागि लक्षित समूह
  • 12 देखि 17 वर्षका महिला किशोरीहरू
  • 18 देखि 26 वर्षका महिलाहरू (आम्दानी मापदण्डमा आधारित सहायता*)
    • राष्ट्रिय आधारभूत जीविकोपार्जन सुरक्षा ऐन अनुसार आधारभूत कल्याणकारी आम्दानी र अर्को तल्लो वर्ग (मानक औसत आयको 50% वा कम) प्राप्तकर्ताहरू
समर्थन जानकारी :
  • (सामान्य) मानव प्यापिलोमाभाइरस (HPV) संक्रमण विरुद्ध 2 देखि 3 पटक खोप।
    • खोपको संख्या पहिलो खोपको उमेर अनुसार फरक हुन्छ: (14 वर्षसम्म) 2 पटक, (कम्तिमा 15 वर्ष पुरानो) 3 पटक
  • (12 वर्ष) किशोरावस्था वृद्धि र विकास र महिनावारी सम्बन्धी स्वास्थ्य सल्लाह प्रदान गर्नुहोस्
अनुदानित खोपहरू:
Gardasil (HPV4), Cervarix (HPV2)
  • बहिष्कृत Gardasil 9

(4) राष्ट्रिय फ्लू खोप समर्थन परियोजना

इन्फ्लुएन्जा खोपको दरमा सुधार गर्न र इन्फ्लुएन्जा संक्रमणबाट उच्च जोखिम भएका समूहहरू, गर्भवती महिला र बालबालिकाहरूमा रोगको बोझ कम गर्न, खोपको लागत पूर्ण रूपमा अनुदान दिइन्छ।

योग्य :
बच्चाहरु 6 महिना देखि 13 वर्ष सम्म
सहायता विवरण :
1 फ्लू खोप
  • यदि 9 वर्ष मुनिको बच्चाले पहिलो पटक फ्लू खोप प्राप्त गर्छ भने, कम्तिमा 4 हप्ताको अन्तरालमा 2 सुईको खुराक दिइन्छ।
यो काम शर्त “KOGL (कोरिया ओपन सरकार लाइसेन्स) टाइप 4 : स्रोत संकेत + वाणिज्यिक उपयोग को निषेध + परिवर्तन को निषेध को अनुसार प्रयोग गर्न सकिन्छ”।
पहिलेको
गर्भावस्थातथाप्रसूति
अर्को
शिशुरेखदेखतथाप्रारम्भिकबाल्यावस्थाशिक्षा