Koreyada yashash uchun qo'llanma

Koreyada mustaqil (shaxsiy) ko’p xonali uylar, ko’p qavatli binolardagi uylar (apart), ofis va uy-joy tarzidagi uylar (ofistel), zich kichik hajmdagi uylar, to’liq jihozlangan uylar kabi umumiy aholi turar joy maskanlari mavjud. Hozirgi paytda shaharda istiqomat qiluvchilar o’z hayot-tarzlarini yanada qulayroq qilish maqsadida asosan umumiy ko’p qavatli binolarda yashashni afzal ko’radilar. Koreyaliklar uy-joyga egalik qilishlarida katta ma’no bor.
Koreyada turar-joy maskanlari juda ham qimmat bo’lib, chekka viloyatlardagi qishloqlarga qaraganda shahardagi uylarda yashash yanada qimmat turadi.

Uy sotib olayotganda uning joylashuvi va qaysi tomonga yo’nalganligi (quyosh nuri yaxshi tushadimi yoki yo’qmi), yo’l-transport vositalari tomonidan qulayligi, atrofidagi manzara, muhit va boshqalarga yaxshilab e’tibor bermoqlik lozim. Sotib oladigan uyni tanlab bo’lgandan so’ng, o’sha uyning registratsiya qilish ishlarini hal qilib, sotib olgan kishi nomiga qayd etilganlik haqidagi guvohnoma nusxasini olgandan so’ng, mulkchilik huquqi haqidagi tegishli hujjat, zakolat qog’ozi va boshqa shu ishga tegishli hujjatlarni keyinchalik zarar ko’rmaydigan darajada taxt qilish lozim. Va eng so’nggida uyni sotib olish uchun shartnoma tuzayotgan vaqtda, ortiqcha muammo bo’lmasligi uchun, shartnomaga daxldor kerakli tomonlar bilan batafsil tanishib chiqish maqsadga muvofiq bo’ladi.

Bu faqat Koreyadagina duch kelishimiz mumkin bo’lgan o’ziga xos ijara usuli hisoblanadi. Bu usul, uy egasiga belgilangan qiymatni kafolat puli sifatida berib, belgilangan muddat davomida o’sha uyda istiqomat qilgach, shartnoma muddati tugasa berilgan kafolat pulini to’liq tarzda qaytarib olishdir. Shuningdek, ijarachi uyni butunlay, yoki qaysidir qismi(bir qavati, shuningdek 1 yoki 2 xonasini) ijaraga olishi ham mumkin. Uni to’liqligicha ijaraga olgan holatlarda, kafolat puli sifatida ijara beruvchiga uyning 40%dan 80%gacha bo’lgan qiymatini to’lash lozim. Bunday umumiy pullik ijara shartnomasi 2 yildan ortiq (ofistellar esa odatda 1 yildan ortiq) muddatga tuzilib, uy egasi ijaraga turuvchi shaxs xohishiga nomutanosib tarzda belgilangan 2 yil ichida shartnomani buzishga hech qanday huquqqa ega bo’lmaydi. Shuningdek, uy egasi bilan tuzilgan shartnomada yashash muddati 1 yil ko’rsatilgan bo’lsayu, ijaraga turuvchi shaxs xohlasa 2 yil muddatga uzaytirib, o’sha uyda yashashda davom etishi ham mumkin.

Uy-joy bozori turg’unligi kengaygandan kengayib, bankka omonatga pul qo’yish holatlari ko’payib, ijarachilarning umumiy pullik ijara haqi o’rniga pul miqdorini kafolat puli va oylik to’lov puli shaklida bo’lib, har oy oylik to’lovni qabul qilib oluvchi kirim shaklidagi ko’chmas mulkka almashtirish holatlari shu kunlarda Koreyada urfga aylanmoqda.Hozirda har 10 ta uydan 3 tasi aynan mana shunday yarim pullik ijara shaklida ijaraga olinmoqda. Shuningdek, shu kunlarda ko’tarilib borayotgan umumiy ijara puli narxini butunlay oylik to’lov narxiga almashtirib (odatda bankka qo’yilgan pul umimiy miqdorining 2%i) ijarachilardan oylik to’lov tarzida pulni olish yanada keng tarqalmoqda. Masalan, 2 yilda umumiy ijara puli 3 milliondan 4 millionga oshgan taqdirda, ko’tarilgan 1 million miqdoridagi summani oylik to’lov summasiga almashtirilib, kafolat puli 3 million von, oylik to’lov puli esa 400.000- 600.000 vongacha yetmoqda.

Belgilangan summani kafolat puli sifatida oldindan to’lab, har oy foydalaniladigan miqdordagi belgilangan summani ijara beruvchi nomiga o’tkazish usuli hisoblanadi. Bunday vaziyatda, ijaraga olinayotgan uy va uning ichidagi shart-sharoit bir xil-u, umumiy pullik ijara to’loviga qaraganda bu oylik to’lov tartibidagi uyning kafolat puli ancha arzon turadi. Shartnoma tuzishda, uy egasi bilan maslahatlashib yaxshilab kelishilsa ba’zan kafolat puli hamda oylik to’lov puli miqdorini o’zgartirish ham mumkin. Kafolat puli miqdori oshsa, oylik to’lov miqdori kamayadi, yoki aksincha kafolat puli miqdori kamaysa, oylik to’lov miqdori oshadi. Oylik to’lov miqdori xonaning kengligi, soni, ichidagi jihozlariga ko’ra biroz farq qiladi.
Umumiy pullik ijara yoki oylik to’lov ijara shartnomasi kommunal to’lovlar (elektr, suv, gaz, telefon, internetdan foydalanish, televizor kanallarini qabul qilish va boshqalar)ni o’z ichiga olmaydi. Buni ijaraga olgan shaxs qancha ulardan qancha miqdorda foydalanganligiga qarab, o’zi to’lamog’I shart. Mebel va oshxona jihozlarini ham shartnoma o’z ichiga olmaydi va shu sababdan ijarachi o’zi bilan ularni olib kelishi lozim. Biroq ba’zan ofistel yoki zich kichik uylarda muzlatgich yoki kir yuvish mashinasi, shunga o’xshagan narsalar birga ijaraga berilishi hollari ham uchrab turadi.

Yotoqxona deganda firma yoki o’qish muassasalaridan tayyorlab beriladigan tunash joylari nazarda tutiladi. Chet ellik kapital ishlarga ajratilgan texnolog stajyorlar(D-3) va ishga olinganda kirish ruxsatnomasi orqali nomutaxassis ish olib boruvchilar(E-9) vizalari orqali Koreya hududiga kirib kelgan ishchilarga firma tomonidan yotoqxona berilishi ham mumkin, lekin bu degani firma bunday majburiyatni bo’yniga olishi kerak degani emas.

Koreyada uy izlash usullarining har xil yo’llari mavjud. Ko’chalardagi ustunlarga yopishtirilgan shu mavzudagi e’lonlar orqali uyni bevosita izlab borish yo’li ham bor-u, biroq eng yaxshi va ishonchli yo’li bu ko’chmas mulk agentliklaridan foydalanishdir. Bunday ko’chmas mulk agentliklari uy izlayotgan shaxs bilishni xohlagan barcha uy haqidagi ma’lumotlarni aniqlab ham berib, shartnoma tuzish vaqtida shartnoma uchun kerakli bo’lgan hujjatlarni ham oldindan tayyorlab berib, qonun yuzasidan tug’ilishi mumkin bo’lgan muammolarni ham bartaraf qilib beradi. Agentlik yordamida uyni ijaraga olgan holatlarda, uyning narxiga ko’ra qonunan belgilangan miqdordagi xizmat haqini to’lash lozim bo’ladi. Internet orqali o’sha vaqtdagi o’rtacha belgilangan uy narxlarini oldindan bilib olib, agentlik bilan savdolashilsa uy narxini biroz arzonroq qilib berishi ham mumkin.

Shartnoma tuzuvchi tomon
Shartnoma uy egasi bilan bevosita tuzilishi lozim. Shartnomada yashash muddati, kafolat puli qiymati, oylik to’lov puli qiymati va boshqalar ko’rsatiladi. Biroq ba’zan uy egasi bilan bevosita shartnoma tuzmasdan, o’sha uyda ijaraga turuvchi shaxs bilan kelishib, o’sha shaxsga kafolat pulini berish holatlari uchrab turadi. Bunday vaziyatda, agarda uyning haqiqiy egasi o’sha tuzilgan shartnomani tan olmasa, ijarachi to’lagan kafolat pulini aslo qaytarib ola olmaydi.
Shuning uchun, o’sha uyda yashovchi ijarachi bilan shartnomani tuzayotganda o’sha uyning haqiqiy egasi kimligini aniqlab, uy egasi tomonida tasdiqlangan hujjatlar(uy egasining shaxsiy muhri bosilgan hujjat va vakolat qog’ozi)ni olgachgina, shartnomani tuzish lozim. Registratsiya nusxasini ko’rsangiz, uyning asl egasi kimligini bilishingiz mumkin-u, lekin internet orqali ham buni aniqlash mumkin. Nusxada shartnomadagi ko’rsatilgan miqdor, balans, pul kiritish haqidagi ma’lumotlar bilan pulni to’lashdan oldin yaxshilab o’qib aniqlab olish kerak.

Shartnoma tuzishdan oldin registratsiya nusxasini yaxshilab ko’zdan kechirish, uyni o’zini ko’zdan kechirishdan ham ko’ra muhim hisoblanadi. Registratsiya nusxasini ko’rsangiz, unda uy egasining ism-sharifi, yashash manzili, uyning kattalik hajmi hamda tuzilishi, uy egasining boshqalardan qarzi bor yoki yo’qligi, shu kabi ma’lumotlar ko’rsatilgan bo’ladi. Registratsiya nusxasini ro’yxatga olish idorasiga bormasdan turib ham, internet (www.iros.go.kr, Oliy sud Internet registratsiyasi) orqali osongina olish mumkin. Bu haqida yaxshi bilmaydigan kishilar, yon-atrofidagi koreys hamkasblaridan shu masala bo’yicha iltimos qilganlari ma’qul.

Shartnoma qiymati necha pulga tushishi qonunan belgilanmagan bo’lsa-da, umuman olganda kafolat pulining 10%ni tashkil qilishi mumkin. Kafolat puli 2.000.000vonlik xona bo’lsa, shartnoma narxi 200.000von bo’ladi. Qolgan 1.800.000vondan bir qismi uyga ko’chib keladigan aniq sanani belgilab to’langach, qolgani esa, ko’chib kelinadigan kuni to’lanadi. Ko’chib kiradigan kun umumiy summani biryo’la to’laydigan holatlar ham ko’p uchraydi. Bunday vaziyatda pulni to’laganlikni tasdiqlovchi chekni olib, saqlab qo’yish maqsadga muvofiq bo’ladi.

Shartnoma muddati hali nihoyasiga yetmasdan turib, ko’chib ketish zaruriyati paydo bo’ladigan holatlar ko’p uchrab turadi. Bunday vaziyatlarda uy egasi garov pulini qaytarib berib, qolgan shartnomada ko’rsatilgan muddat tugagunicha oylik to’lovni ajratib olishi mumkin.
Masalan kafolatga berilgan pul 2.000.000 von, oylik ijara haqi esa 150.000 von bo’lgan uyda yashab, shartnoma tugashiga hali 3 oy qolganda vaziyatda boshqa joyga ko’chishga to’g’ri keldi deylik. Tezda yangi ijarachi topilsa ko’chib ketayotgan kishi uchun hech qanday muammo bo’lmaydi, biroq unday odam topilmasa uy egasi kafolat pulidan qolgan 3 oy uchun 450.000 von (150.000 von : 3 oy)ni o’ziga olib, 1.550.000 vonnigina qaytarib bersa buni qonunga zid deya olmaymiz. Lekin shartnoma muddati tugab, tugashdan bir oy oldin uy egasiga ko’chib ketishi haqida oldindan xabar bergan bo’lsa-yu, uy egasi yangi ijarachi hali topilmaganligi haqidagi bahona bilan kafolat pulini qaytarib bermasa bu qonunga zid hisoblanadi. Bunday vaziyatda, ijarachi o’z huquqidan foydalanib sudga da’vo qilishi va sud hukmi orqaligina pulini qaytarib ola olishi mumkin. Ammo ijarachi sudga da’vo qilmoqchi bo’lsa-yu, qanday rasmiyatchiliklarni amalga oshirishi kerakligi haqida to’liq ma’lumotga ega bo’lmasa, oldin qonun bo’yicha maslahat markaziga ( www.klac.or.kr ) borib, u yerdan o’ziga kerakli ma’lumotlar haqida maslahatlashib olgani ma’qul.

Turli millat vakillari oilalarini uy-joy bilan maxsus ta’minlashni bunday oilalarning turar joyini tayyorlashda qo’llab-quvvatlash uchun oddiy kishilar va shartnoma tuzishsiz uy-joy taqsimlash agentliklaridan yordam olish tizimidir.

Koreya elektr kondensorining elektr quvvati asosan 220 Voltni tashkil qiladi. Agarda elektr uskunasi 110 Voltda ishlaydigan turidan bo’lsa, kondensorni 220 Voltdan 110 Voltga to’g’rilab beruvchi transformator kerak bo’ladi

Barcha uylarda elektr energiyasi tufayli sodir bo’ladigan yong’inning oldini oluvchi elektrni avtomatik o’chirish apparati xavfsizlik qurilmasi mavjud. Elektrdan haddan ortiq ko’p miqdorda foydalanish yoki elektr uzatishda muammo paydo bo’lsa, switch avtomatik ravishda tushib elektr uzatish avtomatik tarzda o’chadi. Bu qurilma yaxshi ishlamasa, xavfli holatlar yuzaga kelishi mumkin bo’lib, yangi uyni ijaraga olishda xonadagi ushbu qurilma yaxshi ishlayotganiga ishonch hosil qilish lozim. Buning yo’li juda oson. Apparatning tekshiruv tugmasi (qizil tugma. Elektrdan foydalanish yashil tugma)ni bosib ko’rish kifoya. Switch pastga tushsa hammasi joyida, unday bo’lmasa qurilma buzilgan hisoblanadi.

Qish mavsumida suv quvurlari muzlab suvdan foydalana olmay qolish holatlari tez-tez uchrab turadi. Buning oldini olish uchun esa e’tibor berishimiz kerak bo’lgan tomoni bor.

Gazdan odatda quvurdagi oraliq burash moslamasini ochib olov yoqqan holda ishlatiladi. Foydalanib bo’linganidan so’ng albatta quvurdagi oraliq burash moslamasi yopib qo’yiladi. Gaz chiqmayotganligini tekshirish uchun oshxona uchun maxsus suyuqlikni suv bilan 1:1ga nisbatda aralashtirib quvurlarning o’zaro bog’langan qismiga suriladi. Hech qanday ta’sir kuzatilmasa muammo yo’qligini bildirib, aksincha ko’pik paydo bo’lsa gaz chiqayotganligidan darak beradi va shu zahoti ta’mirlash talab etiladi. Shahar gaz ta’minot bo’limi tomonidan iste’molchining xonadoniga har 6 oyda bir marotaba xavfsizlik maqsadida tekshiruv ishlari amalga oshiriladi. ( iste’mol ko’rsatkichini esa har oyda). Bunday holatda iloji boricha uyda bo’lib, nazorat-tekshiruv ishlarida qatnashish maqsadga muvofiqdir.

Qo’lbola ko’chma gaz boloniga butan gazi solinib foydalaniladi. Gazni bolonga noto’g’ri solish oqibatida gaz chiqib ketishi hollari ko’p bo’lib, asosan olov kam o’t olganda, yoki bo’lmasa gaz hidi chiqqanda ehtiyot bo’lmoqlik lozim. Ishlatib bo’lingan butan gaz idishini chiqindiga tashlayotganda havo yaxshi aylanayotgan ochiq havoga chiqib mix yoki uchqur narsa bilan idishni teshgach qayta ishlash chiqindi idishiga tashlash maqsadga muvofiqdir.

Gaz tufayli sodir bo’ladigan noxushliklarning ko’pchiligi asosan gaz uskunalaridan foydalanishda beparvolikka yo’l qo’yish oqibatida yuzaga keladi. Ulardan eng ko’p uchraydigani gazdan bo’g’ilish hamda gaz portlashidir. Tekshiruv natijasida quvurdan gazning chiqib ketayotgani aniqlansa quyidagicha harakat qilmoq kerak

Ko’pchilik xonadonlarda o’rnatilgan odatiy isitish tizimi orqali polning ostida issiq suv quvuri o’rnatilib qaynoq suv aylanishi ta’minlangan holda kundalik hayotda kerak bo’ladigan issiq suv yetkazib beriladi.

Ko’mir bilan ishlaydigan ko’mir boiler, yoqilg’i bilan ishlaydigan yoq’ilg’i boiler, LPG gazidan foydalanib ishlovchi gaz boiler, shahar gazidan foydalanib ishlaydigan shahar gazi boiler kabi turlari mavjud. Ko’mir boiler boshqalariga qaraganda ancha arzon tushadi, lekin ko’mirni vaqti-vaqti bilan solib, undan xabar olib turish zarurligi uchun biroz noqulayliklar tug’diradi. Yoqilg’i bilan ishlovchi boiler va LPG gaz boiler ko’p xarajat talab qilib, yoqilg’i va gaz tugab qolsa ularga har safar buyurtma berish kabi salbiy tomoni mavjud. Eng yaxshisi va qulayi shahar gazi boileri hisoblanadi. Shahar gazi quvurlar orqali doimiy ta’minlab turilib, oshxonada va xonani isitishda bemalol foydalanish mumkin. Shuningdek narxi ham ancha arzon turadi. Shuning uchun uyni ijaraga olayotganda uyga shahar gazi ulanganligini aniqlab olgan yaxshi. Shahar gazi ulangan uylarda oylik to’lov puli qimmat bo’lsa ham xona isitish xarajatini tejay olish mumkinligi uchun bunday boilerdan foydalanish juda foydalidir

Bunday uy isitish tizimi turlari asosan xonalarni isitishda qo’l keladi. Biroq katta miqdordagi elektr to’lovi hamda elektr maseri ko’p chiqqanligi bois tejab ishlatgan ma’qul. Ulardan tinimsiz foydalanilsa, yong’in xavfi tug’ilishi mumkin bo’lib, bunga ehtiyot bo’lish lozim.

Bu tizimdan xona ichini isitishda ko’p foydalanilsada, biroq uxlashga yotganda ehtiyotkor bo’lish lozim. Gaz isitgichni yoqib qo’yib, uxlasa, kislorod yetishmasligi tufayli biron baxtsizlik sodir bo’lishi ham mumkin. Shu sababdan xonani tez-tez shamollatib turishni unutmaslik kerak.

Statsionar telefon ulatishga ariza berish uchun istalgan joydan 100(KT), 106(SK brendi) raqamiga qo’ng’iroq qilishingiz mumkin. Go’shakni olib ushbu raqamni tersangiz ma’lumotlar markaziga bog’lanasiz. Telefon haqi har oy bankdagi hisob raqamingizdan avtomatik yechib olinadi yoki internet orqali (www.giro.or.kr ☎1577-5500) to’lovni amalga oshirish mumkin.

Ko’pchilik chet elliklar uyali telefonni to’g’ridan to’g’ri sotib ola olmaganliklari tufayli, naqd pulga birdan sotib olishlarigina mumkin.Shuningdek mamlakat hududida yashayotgan chet ellik ID kartasi bor shaxs o’z nomiga qo’l telefoni sotib olishi mumkin, lekin hujjati bo’lmagan shaxslar bunday qila olmaydilar.

Bunday vaziyatda, “Kadafon” nomli oldindan pul solib ishlatiladigan telefondan foydalaniladi. Pul solingan kartochkani oldindan sotib olib, telefonga kartochka raqamini tersangiz, o’sha narxga yarasha suhbat qila olishingiz mumkin. Oddiy telefonlar bilan farqli ravishda, a’zo bo’lish va qo’shimcha xizmatlar to’lovlari bo’lmasada, bunday kartochkalar orqali suhbatlashish biroz qimmatroq. Undan doimiy foydalanish uchun har oy 10.000von miqdoridagi summani tashlab turish kerak va summaga yetarlicha suhbatlashmagan bo’lsangiz ham, keyingi oy boshida hisobingizdan pul o’z o’zidan yo’qoladi. Telefon narxlari mahsulot turiga ko’ra har xil. Chet ellik ishchilar ishlovchi zavod atrofidagi do’kon, oziq-ovqat do’koni, pochtaxona (Sotuvlarning mavjudligi mintaqaga qarab farq qiladi. So‘rovlar ☎1588-1300 orqali talab qilinadi), telefon kompaniyalari do’konlaridan bunday kartochka va telefonlarni sotib olish mumkin.

Avtomat telefonlardan foydalanmoqchi bo’lsangiz, tanga yoki kartochka kerak bo’ladi. Vaqtini to’g’ri tanlasangiz, xalqaro telefondan ham arzongina foydalanishingiz mumkin. Shahar ichida qo’ng’iroq narxlari 180 sekundga 70 von bo’lib, oddiy telefon narxlari 38 sekundga 70 vondir.

Barcha avtomat telefonlarida shoshilinch vaziyatlarda foydalanish mumkin bo’lgan qizil tugmacha bor. Kartochka yoki tanga bo’lmasa ham tugmachani bossangiz jinoyat xabari yoki yong’in xabarini yetkazishingiz mumkin. Quyida albatta yodda saqlash lozim bo’lgan shoshilinch telefon raqamlari keltirilgan

Xalqaro qo'ng’iroqlar uchun chet elliklarga mo’ljallangan umumiy do’konchalardan xalqaro qo'ng’iroq kartochkasini sotib olib foydalanish maqsadga muvofiq bo’ladi.

Koreya umumiy ommabop televideniyelar (KBS,MBS, SBS) dan tashqari kompleks yetkazib beruvchi televideniye, kabel TV, viloyatlar kabelli televideniyelari, yo’ldosh orqali uzatib beruvchi televideniyelar (SKY Life) va boshqa shu kabi turli xil televideniye kanallari mavjud. Hozirgi kunda internetga asoslangan IPTV ham rivojlanib bormoqda. Viloyat kabelli televideniyelari hamda IPTV firmalari orasida yuqori tezlikdagi internet aylanishini ham birga ta’minlab beruvchilari bo’lib, kabelli televideniye va internetni birga uyga ulansa, boshqalariga qaraganda arzon narxlarda xizmat ko’rsatib berishadi.
Faqat internetdangina foydalanishni xohlasangiz, xar bir firmalarda narxlar farq qilib, ularni oldin solishtirib, keyin ulaganingiz yaxshi. Uyda internet aylanishi tezligi kam bo’lsa, kerak vaqtlari uyingiz atrofida joylashgan internet kafelariga borib foydalanishingiz ham mumkin. Internet kafelari odatda 24 soat ishlaydi va narxlari soatiga 1500 vondan 2000 vongacha bo’lib, viloyatlarga qarab har xil bo’ladi.

Chiqindilarni tashlayotganda turiga qarab (umumiy chiqindi, oziq-ovqat chiqindisi, qayta ishlab chiqarish mumkin bo’lgan chiqindi va boshqalar) uchun ajratilgan alohida yelim xaltachalarga solib, belgilangan joyga tashlash kerak. Chiqindini qoidaga ko’ra tashlanmasa, chiqindi tozalash xizmati ularni ajratib olib ketmaydi va hattoki ba’zan jarima ham to’lashingizga to’g’ri kelishi mumkin.

Oziq-ovqat chiqindisi va “qayta ishlash” chiqindilaridan boshqa oddiy chiqindilarga ajratib maxsus chiqindi xaltasiga solinib tashlanadi.

Suvini yaxshilab siqib keyin belgilangan xaltachaga solib tashlash, yoki, istiqomat qilayotgan joyingizdagi oziq-ovqat chiqindi qutisiga tashlash kerak. Faqat, unutmaslik lozimki, mahalliy davlat organlari oziq-ovqat chiqindisi bo’yicha metr darajasi tizimi (RFID)ni joriy etib kelmoqdalar.

Bunday chiqindilar sirasiga qog’oz, shisha idishlar, tunika, salafan, mahsulotlar o’raladigan salafanlar (uchburchak qayta ishlash belgisida PP, OTHER, LDPE va h.k bilgilari borlarigagina mumkin), plastik[PET idishi, ko’piklangan stirol(EPS), saqlash qutisi(strafor), boshqa sintetik qatron idishlar(yogurt idishi, soda,shampun idishlari va h.k) va boshqalar kiradi. Ichimlik idishi yoki tunuka idish (hajmini bosib kamaytirib) kabilarning ichidagi suvini hammasini to’kib, keyin pachoqlab xaltachaga solinadi.

Yaroqsiz holga kelgan mebel yoki elektr asboblari kabi katta hajmga ega chiqindilar asosan fuqarolik markazidan stiker olib yopishtirilib, uy yoniga chiqarib tashlanadi. Stiker narxi narsaning turi va hajmiga ko’ra farqlanadi. Viloyatlarga qarab stikerni tayinlangan savdo joylari(supermarket va boshqalar)da ham sotilishi mumkin. Ko’p qavatli uyda istiqomat qiluvchilar odatda boshqaruv idorasiga xarajatini to’lab muammoni hal qilishlari ham mumkin.