-
01Koreya Respublikasi haqida
-
02Multi-madaniyatli oilalar • chet elliklarga yordam ko’rsatish xizmati
-
03Yashash va fuqarolikni qabul qilish
-
04Koreya madaniyati va hayoti
-
05Homilador bo’lish va bola tarbiyasi
-
06Farzand ta’limi
-
07Sog’liq va tibbiyot
-
08Ijtimoiy kompensatsiya tizimi
-
09Ishga kirish va ishlash
-
10Ilova
-
Bo'limga kirish videosi
-
FAQ
-
Oila markazlarining holati
-
Danuri Helpline ro’yxati
-
Migrant kelib chiqishga ega yoshlarni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi
-
Ayollarni ish bilan ta’minlash markazlari (“Seil” markazi)
-
Immigratsiya masalalari xorijliklar byurosi va immigratsiya · xojirliklar idorasi
-
Koreya turizm korporatsiyasining turizm bo’yicha ma’lumotlari
-
Asosiy chet el elchixonalarining telefon raqamlari
-
Shaxsiy ma'lumotlar himoyasi bo'yicha qo'llanma
-
Danuri aloqa markazi : 1577-1366
가족상담전화 : 1644-6621
21-qavat, 173 Toegye-ro, Jung-gu, Seul (Chungmuro 3-ga). Namsan maydoni binosi)
Copyright ⓒ KOREA INSTITUTE FOR HEALTHY FAMILY. All Rights Reserved
Ish bo’yicha e’tibor berilishi kerak bo’lgan tomonlar
- Home
- Ishga kirish va ishlash
- Ish bo’yicha e’tibor berilishi kerak bo’lgan tomonlar
Ish bo’yicha e’tibor berilishi kerak bo’lgan tomonlar
01Mehnat standartlari bilan bog‘liq tizimlar
(1)Mehnat shartnomasi
Mehnat shartnomasini tuzayotganda ish beruvchi xodimga ish haqi, belgilangan ish vaqti, bayramlar, yillik haq to‘lanadigan ta’til, ish joyi, topshirilgan vazifalar, boshlanish va tugash vaqtlari, tanaffus vaqtlari va hokazolarni ko‘rsatishi shart. Xususan, ishchilarga ish haqi, belgilangan ish vaqti, bayramlar va yillik haq to‘lanadigan ta’tillarni ko‘rsatuvchi yozma hujjat berilishi kerak.
(2)Mehnat me’yori qonunining qo’llanilishi
- Odatda 5 kishidan ortiq ishchini ishlatadigan barcha korxona va zavodlar uchun o’z kuchiga ega
- Odatda 4 kishidan ortiq ishchini ishlatadigan korxona va zavodlar mehnat me’yorlari qonunining ayrim qonunlarigina o’z kuchiga ega
- Mehnat me'yorlari to‘g‘risidagi qonunni ijro etish to‘g‘risidagi qarorning 1-ilovasiga qarang
(3)Ish haqini to‘lash
- Ish beruvchi oyiga kamida bir marta ish haqining to‘liq miqdorini to‘g‘ridan-to‘g‘ri naqd pulda to‘lashi shart.
- Qo‘shimcha ish haqi, tungi ish yoki ta’til uchun ish haqi to‘lanishi kerak.
- Bundan tashqari, ishchilarga ish haqi to‘langanda jami ish haqi va har bir ish haqi tarkibiy qismi miqdorini o‘z ichiga olgan ish haqi to‘g‘risidagi deklaratsiya berilishi kerak.
Toʻlanmagan ish haqi yoki ishdan boʻshatish toʻlovi toʻlanishi, ish beruvchi yoki menejer tomonidan hujumga uchraganlik, uzoq soat ishlash yoki sizning xohishingizga qarshi ishlashga majbur boʻlish kabi qonun buzilishi uchun ish joyingiz bo‘yicha yurisdiktsiyaga ega bo‘lgan mehnat idorasiga xabar berishingiz mumkin. (So‘rovlar: Mijozlarga xizmat ko‘rsatish markazi ☎1350)
(4)Ishdan bo’shatish
Ish beruvchi xodimni uzrli sabablarsiz ishdan bo‘shatishi mumkin emas va agar ish beruvchi nohaq tarzda shunday qilsa, xodim ishdan bo‘shatilgan kundan boshlab 3 oy ichida mehnat munosabatlari bo‘yicha viloyat qo‘mitasiga ishdan nohaq bo‘shatilganligi uchun tovon so‘rash uchun ariza bilan murojaat qilishi mumkin.
(5) Ishdan bo‘shatish haqida eslatma
Agar xodimning uzluksiz mehnat qilish muddati 3 oydan kam bo‘lsa, tabiiy ofat, jamoat tartibsizliklari yoki boshqa muqarrar sabablarga ko‘ra tadbirkorlik faoliyatini davom ettirishning iloji bo‘lmasa yoki xodim tadbirkorlikni qasddan jiddiy ravishda buzsa yoki mulkiy zarar yetkazsa, ish beruvchi xodimni ishdan bo‘shatish to‘g‘risida kamida 30 kun oldin ogohlantirishi kerak, agar 30 kun oldin ogohlantirilmagan bo‘lsa, ish beruvchi kamida 30 kunlik oddiy ish haqini to‘lashi shart, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligining buyrug‘iga binoan bo‘lgan hollar bundan mustasno.
(6)Ish vaqti
- Mehnat me'yorlari to‘g‘risidagi qonun qo‘llaniladigan kamida 5 nafar xodimga ega bo‘lgan ish joylarida haftalik ish vaqti tanaffus vaqtini hisobga olmaganda 40 soatdan, tanaffusdan tashqari kunlik ish vaqti 8 soatdan oshmasligi kerak.
(7)Dam olish vaqti
- Dam olish vaqti 4 soatlik ish vaqti uchun 30 daqiqa, 8 soatlik ish vaqti uchun 1 soatdan ortiq dam olish vaqti beriladi.
- Dam olish vaqtidan ishchi mustaqil foydalansa bo’ladi, ish beruvchi dam olish vaqti uchun ish haqi berishi shart emas.
(8)Qo’shimcha ishlash, kechasi ishlash, dam olish kunlari ishlash
- Qonun bo’yicha ish vaqti haftasiga 40 soatdan ortiq ya’ni 1 kuniga 8 soatdan ortiq ishlasa qo’shimcha ishlash deyiladi.
- Kechasi ishlash deb kechasi soat 10 dan tonggi soat 6 gacha ishlashga aytiladi.
- Dam olish kunlari ishlash deb qonuniy dam olish kunlari (dam olish kuni, mehnatchilar kuni kabilar) yoki shartnomaviy dam olish kun (korxona belgilagan dam olish kuni) larida ishlashga aytiladi.
- Uzaytirilgan ish, kechasi ishlash uchun odatiy ish haqining 1.5 barobari to’lanishi belgilangan.
- Dam olish kunlari ishlash uchun, bir 1 kunda 8 soatgacha bo’lgan vaqtga odatiy ish haqining 1.5 barobari, bir kunda 8 soatdan oshgan vaqtga odatiy ish haqining 2 barobari to’lanishi belgilangan. (2018 yil 20 martdan qonunga o’zgartirish kiritilgan)
- Ishchi va ish beruvchi kelishuviga asosan haftasiga 12 soatgacha qo’shimcha ishlash mumkin.
(9)Smenali ishlash
- Ishlab chiqarish zavodini 24 soat davomida yurg’izib turishi shart bo’lgan korxona ishchilarni 2 ta guruh yoki 3 ta guruhga bo’lib, smena bo’yicha ishlatadi va bu smenali ishlash deb ataladi.
- Smenali ishlaydigan bo’lsa ayrim zavodlarda ishchilar 1 haftada kunduz guruhi va kechasi ishlaydigan guruhni navbatma navbat amalga oshiradi.
- Bundan tashqari kunduzgi guruh va kechasi ishlaydigan guruhlar belgilab qo’yilgan zavodlar ham bor.
(10)Bandlik qoidalari
- Kamida 10 nafar to‘liq kunlik ishchilari bo‘lgan korxonalar ishchilar ularni osongina o‘qishlari uchun bandlik qoidalarini tuzishlari kerak. Bunga ish vaqti va tanaffus vaqtlari, ish bilan bog‘liq masalalar, mehnat xavfsizligi va gigiyena bilan bog‘liq masalalar kiradi.
02Eng kam ish haqi
Ishchilarning minimal yashashini ta’minlash uchun qonun bilan belgilangan ish haqining chegarasi mavjud bo’lib, u eng kam ish haqi deyiladi.
- Bu ishchilar ishlaydigan barcha korxonalar yoki ish joylari uchun amal qiladi.
- 2024-yil hisobiga koʼra, eng kam ish haqi soatiga 9,860 KRW yoki kuniga (bir kunda 8 soatlik ish vaqti nazarda tutilgan) 78,880 KRWga teng.
- Mehnat me’yori qonuniga ko’ra bu qoida barcha ishchilarga tadbiq etiladi.
03Ishdan bo’shash nafaqasi
Ishchi 1 yildan ortiq ishlasa ishdan bo’shash nafaqasini olishi mumkin.
- Ishdan bo’shash nafaqasini olish uchun mehnat me’yoriy qonunida belgilangan ishchi bo’lishi lozim.
- Agar haftada o‘rtacha to‘rt hafta davomida belgilangan ish vaqti 15 soatdan kam bo‘lsa, ishdan bo‘shatish to‘lovi tizimi qo‘llanilmaydi.
04Ish haqi olishni huquqiy kafolatlash tizimi
iIsh beruvchi bankrotga yuz tutganligi tufayli ish haqi yoki pensiya nafaqalari olish imkoniyati boʻlmagan ishchilar uchun quyidagilar kafolatlanadi:
- Oxirgi 3 oy uchun ish haqlari: to'lash sababi nafaqaga chiqqan yoki mehnat faoliyati tugagan kundan boshlab orqaga qarab 3 oylik ish bilan bog'liq bo'lgan barcha ish haqlari.
- Oxirgi 3 oy uchun ta'til nafaqasi: nafaqaga chiqqan yoki mehnat faoliyati tugagan kundan boshlab orqaga qarab 3 oy uchun ta'til nafaqasi.
- Homiladorlik va tug'ish ta'tilining so'nggi 3 oyi davomida beriladigan imtiyozlar: nafaqaga chiqqan yoki mehnat faoliyati tugagan kundan boshlab 3 oylik homiladorlik va tug'ish ta'tillari davridagi imtiyozlar.
- Oxirgi 3 yillik ishdan bo’shash nafaqasi : ishdan bo’shagan kundan boshlab 3 yil davomida qonuniy ishdan bo’shagandan keyingi nafaqa (90 kunlik o’rtacha ish haqi) puli
- Ish faoliyatining oxirgi uch oylik ish haqidan oldin toʻlangan ish haqi va nafaqa pullari hisobga olinmaydi (yoki majburiy boʻlmagan nafaqa, homiladorlik va tugʻish taʼtilidagi ish haqi muddati oʻtgan ish haqining oxirgi kuni amaldagi shaxsga nisbatan daʼvo yoki petitsiya kabi eʼtirozlar sanasiga koʻra orqaga yoʻnaltirish yoʻli bilan hisoblanadi)
